تنوع ژنتیکی جمعیت های اسپرس (onobrychis altissima grossh.) بانک ژن گیاهی ملی ایران بر اساس صفات زراعی و مورفولوژیکی

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در کلکسیون اسپرس بانک ژن گیاهی ملی ایران، تعداد 137 جمعیت اسپرس زراعی (onobrychis altissima grossh.) در قالب طرح آگمنت با 3 شاهد در سال 1388 در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج کاشته شدند. محاسبات آماری مشتمل بر برآورد پارامترهای میانگین، انحراف معیار، ضریب تغییرات صفات، شاخص شانون، محاسبات ضرایب همبستگی و دسته بندی خوشه ای انجام شد. نتایج تنوع قابل توجهی در صفات مورد مطالعه نشان داد. صفت نسبت برگ به ساقه در مقایسه با سایر صفات برای تشخیص جمعیت ها تنوع پذیرتر و صفات طول و عرض نیام از تنوع کمتری برخوردار بودند. دو صفت وزن صد دانه و ارتفاع گیاه در 50% گلدهی همبستگی مثبت و معنی داری را نشان دادند. تجزیه خوشه ای براساس صفات اندازه گیری شده با استفاده از روش وارد، 137 جمعیت را در شش گروه قرارداد. تنوع ژنتیکی جمعیت ها با پراکندگی جغرافیایی آن ها مطابقت نداشت. با توجه به درصد انحراف میانگین از میانگین کل، جمعیت های موجود در کلاستر دوم به علت میزان بالای شاخص نسبت برگ به ساقه نسبت به میانگین کل حائز اهمیت بودند و می توانند برای افزایش پروتئین و کیفیت علوفه اسپرس در برنامه های به نژادی مورد توجه قرار گیرند.